Heb je het ook al opgemerkt? De wildgroei aan leiderschapstheorieën en opleidingstrajecten? Je merkt het in het aanbod van de online boekenwinkel en de verschillende opleidingscentra, in het aantal leiderschapsconsultants die de sprong wagen om op zelfstandige basis te starten en zich op LinkedIn in de markt proberen zetten.

Eén ding is zeker: leidinggeven blijft mensen fascineren.
Misschien net omdat het zo divers is en je er nooit echt mee klaar bent. Maar die wildgroei kan ook zeer verwarrend zijn voor beginnende leidinggevenden. Het bos en de bomen en zo. Want wat is nu juist de meest effectieve leiderschapstheorie of de gepaste leiderschapsstijl voor de context van vandaag? Is het authentiek leiderschap? Of inspirerend leiderschap? Verbindend leiderschap? Of toch maar transformationeel leiderschap?

Jaarlijks begeleiden wij bij Vrijwilligerswerkwerkt een 50-tal leidinggevenden uit verschillende organisaties binnen de social-profit. Dit gebeurt deels in de vorm van opleiding maar in de meeste gevallen binnen een bredere procesbegeleiding waarin we inzetten op een krachtige mix van opleiding, intervisie en coaching. Welke leiderschapsstijl schuiven wij naar voor in ons verhaal?

BEWUST LEIDERSCHAP

We kiezen niet voor één model of stijl maar laten verschillende concepten en inzichten de revue passeren. Als we vragen welke impact onze begeleiding heeft, is er één antwoord dat opvallend vaak terugkomt: leidinggevenden geven aan dat ze een veel groter bewustzijn ervaren met betrekking tot het thema. Een verruimde blik op zichzelf en de collega’s. Een grotere gevoeligheid voor de rol van de leidinggevende in situaties. Een verruimde blik. Een 6e zintuig dat is wakker geworden (ok, dat is er misschien over, maar je begrijpt mijn punt…). Bewust leiderschap zeg maar. Hoe klinkt dat dan?

‘Ik merk dat ik door het leiderschapstraject mij veel bewuster ben van hoe ik mij opstel en gedraag als leidinggevende. Ik merk sneller op wanneer ik niet ingrijp vanuit handelingsverlegenheid in plaats van medewerkers terug te brengen naar het afgesproken kader. Dat is al een begin hé !’

‘Ik ben mij meer bewust van de verschillende noden van de medewerkers in mijn team en hoe ik in mijn leiderschapsstijl moet schakelen om iedereen betrokken en gemotiveerd te krijgen en houden. De coachende stijl, wat mijn voorkeur is, werkt voor veel collega’s maar niet voor allemaal. Ik heb geleerd om mijn aanpak hieraan aan te passen en bij sommige collega’s wel meer directief op te treden.‘

BEWUST ONBEKWAAM

Herken je dit? Er is een storend achtergrondgeluid in je kantoor en je had er nooit last van omdat je het nog nooit echt had opgemerkt. Maar nu je collega je erop heeft gewezen hoor je het continu en word je er zot van! Of dat stopwoordje dat je collega continu gebruikt en je sinds kort hebt opgemerkt. Ignorance is bliss. Soms is het beter om niks te weten of te merken. Of toch
gemakkelijker. Want nu je je bewust bent van het ‘probleem’ moet je beslissen of je er al dan niet iets mee gaat doen. Ook dit is zeer herkenbaar in onze leiderschapstrajecten. Na de eerste maanden dreigt een vorm van ontmoediging de kop op te steken. Een gevoel van overweldigd zijn.

‘Nu zie ik hoe slecht we soms bezig zijn, ook al hebben we allemaal net in het leiderschapstraject gezien hoe het wel kan en zou moeten zijn. Dan denk ik: we gaan hier nooit uit geraken…’

Er is helaas geen shortcut: op de weg naar ‘bewust bekwaam’ moeten we even door deze
ongemakkelijke fase. Het goede nieuws? Als je de weg als team aflegt, geraak je vaak sneller door
deze fase. En dat brengt ons bij het volgende puntje.

GEDEELD LEIDERSCHAP

We hebben een grote voorkeur om met teams van leidinggevenden te werken. Waarom? Niks zo frustrerend als terugkomen op de werkvloer met nieuwe inzichten en overtuigingen maar je collega’s er niet in meekrijgen. Maar er is meer. Door het collectief inzicht van een groep leidinggevenden te vergroten ontstaat er geleidelijk aan een nieuwe gedeelde taal. Het is bijna een magisch proces.

‘Ja, daar heb ik mij teveel laten leiden door handelingsverlegenheid.’
‘Ik heb de aap weer op mijn schouder laten zetten’
‘Ik heb een NIVEA’tje gedaan’.

Zalig wanneer concepten en beelden te beginnen leven onder collega’s en ingang krijgen in de dagelijkse taal. Het maakt dat je niet alleen moet zorgen voor de continue verruiming van je bewustzijn maar dat er een team rondom je staat die je daarin helpt en meetrekt.

Geschreven door Sam Geleyn